Chứng chỉ quỹ là gì?
Theo Điều 4, Luật Chứng khoán 2019, chứng chỉ quỹ là một loại chứng khoán xác nhận quyền sở hữu của nhà đầu tư đối với phần vốn góp vào quỹ đại chúng (quỹ mở). Khi mua bán chứng chỉ quỹ, nhà đầu tư ủy thác vốn cho tổ chức quản lý quỹ. Mệnh giá khởi điểm của chứng chỉ quỹ thường là 10.000 đồng.
Về bản chất, chứng chỉ quỹ gần giống với cổ phiếu vì đều xác nhận quyền sở hữu và quyền lợi của nhà đầu tư với phần vốn góp. Tuy nhiên, chứng chỉ quỹ và cổ phiếu có những khác biệt cơ bản, sẽ được trình bày chi tiết trong các phần sau.
Phân biệt chứng chỉ quỹ trên thị trường chứng khoán
Chứng chỉ quỹ, cổ phiếu và trái phiếu tuy có những điểm tương đồng, song chúng rất khác nhau, hãy cùng tìm hiểu sự khác nhau giữa chúng thông qua bảng sau:
|
|
Chứng chỉ quỹ |
Cổ phiếu |
Trái phiếu |
|
Bản chất |
Là phương tiện dùng để thành lập nên quỹ tiền tệ của một quỹ đầu tư chứng khoán hoặc một ngành nghề đang hoạt động. |
Là một trong những hình thức chứng khoán vốn. Người sở hữu cổ phiếu sẽ được coi như trở thành chủ sở hữu của công ty phát hành ra cổ phiếu đó. |
Là một hình thức chứng khoán nợ. Người sở hữu các loại trái phiếu thường là các chủ nợ của những công ty phát hành trái phiếu. |
|
Chủ thể phát hành |
Là các quỹ đại chúng hay các quỹ đầu tư chứng khoán. |
Công ty cổ phần phát hành. |
Chính phủ, doanh nghiệp phát hành. |
|
Tư cách của chủ sở hữu |
Đơn thuần là thành viên của quỹ đại chúng tham gia. |
Là một trong số các cổ đông của công ty. |
Không phải thành viên mà là chủ nợ của công ty. |
|
Mục đích đầu tư |
Chứng chỉ quỹ là một phương tiện dùng để thành lập nên quỹ của các quỹ đầu tư chứng khoán. |
Là phương tiện dùng để huy động vốn của công ty kinh doanh trong một số các ngành nghề cụ thể. |
Cho công tư vay nợ để nhận về lãi suất hoặc lợi nhuận theo % lãi suất. |
|
Quyền quyết định |
Sẽ không thể làm được tương tự mà sẽ hoàn toàn phụ thuộc vào quản lý quỹ. |
Người nào nắm nhiều cổ phần nhất sẽ có thể tự do đưa ra các biểu quyết của bản thân. |
Không có quyền quyết định, biểu quyết, hay tham gia tác động vào tình hình doanh nghiệp. |
|
Nhiệm vụ của nhà đầu tư |
Công ty quản lý quỹ sẽ thay mặt nhà đầu tư thực hiện việc mua vào cổ phiếu hay trái phiếu. Nhà đầu tư không thể can thiệp hay quyết định việc mua – bán. |
Đầu tư cổ phiếu thì các nhà đầu tư sẽ phải tự dựa vào năng lực đánh giá của bản thân để có thể đưa ra quyết định và luôn phải sát sao theo dõi các khoản đầu tư. |
Nhà đầu tư sẽ dựa vào những quyết định cá nhân để đưa ra quyết định đầu tư hay không. |
|
Mức độ rủi ro |
Mang đến ít rủi ro nhất vì thông qua những công ty đầu tư chuyên nghiệp. |
Độ rủi ro tương đối cao. |
Thường mang đến ít rủi ro hơn và rủi ro đó cũng phụ thuộc nhiều vào doanh nghiệp. |
Có nên đầu tư chứng chỉ quỹ?
Lợi ích khi đầu tư chứng chỉ quỹ
- Nhà đầu tư không cần phải là chuyên gia tài chính hay có kiến thức sâu rộng về đầu tư chứng khoán. Đầu tư chứng chỉ quỹ giúp tiết kiệm thời gian và tối ưu hóa việc sử dụng số tiền nhàn rỗi của bạn.
- Chứng chỉ quỹ mang đến khả năng sinh lời cao khi thị trường chứng khoán phát triển, giúp các quỹ đầu tư hoạt động hiệu quả hơn.
Rủi ro khi đầu tư chứng chỉ quỹ
- Nhà đầu tư không có quyền tham gia vào các quyết định đầu tư cụ thể mà chỉ chọn nhóm sản phẩm đầu tư.
- Giá chứng chỉ quỹ thường biến động liên tục theo tài sản cơ sở ban đầu.
Cách tham gia đầu tư các chứng chỉ quỹ ở Việt Nam
Bước 1: Lựa chọn đơn vị đầu tư uy tín
Việc chọn quỹ đầu tư đại chúng là bước khởi đầu rất quan trọng. Nhà đầu tư nên ưu tiên các công ty có nhiều chuyên gia giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực đầu tư chứng chỉ quỹ và chứng khoán.
Không nên chọn quỹ đầu tư một cách cảm quan. Hãy tìm hiểu về công ty, cách quản lý và tình hình hoạt động của doanh nghiệp để đưa ra lựa chọn tốt nhất.
Bước 2: Nghiên cứu, phân tích thị trường
Dù nhiều người cho rằng đầu tư chứng chỉ quỹ không đòi hỏi kiến thức sâu về chứng khoán, bạn vẫn cần hiểu cơ bản để kiểm soát tiền của mình được đầu tư vào sản phẩm nào và liệu chúng có khả năng sinh lời tốt không. Điều này giúp bạn lên kế hoạch đầu tư lâu dài dễ dàng hơn.
Bước 3: Điền đơn đăng ký
Điền mẫu đơn đăng ký hoặc mở tài khoản giao dịch chứng chỉ quỹ theo mẫu của đơn vị đầu tư đã chọn, sử dụng thông tin cá nhân chính xác.
Sau khi đăng ký mở tài khoản thành công, bạn sẽ nhận được tư vấn thêm về hình thức đầu tư phù hợp. Hầu hết các công ty quản lý quỹ cho phép nhà đầu tư đăng ký hình thức đầu tư định kỳ (SIP).
Bước 4: Đặt lệnh
Sau khi đăng ký thành công tài khoản giao dịch chứng chỉ quỹ, nhà đầu tư có thể thực hiện ngay các hoạt động mua, bán, chuyển đổi chứng chỉ quỹ theo nhu cầu cá nhân.
Đối với việc mua chứng chỉ quỹ, mỗi giao dịch tối thiểu thường là 200.000 đồng và thời gian xác nhận giao dịch là ba ngày.
Các giao dịch thanh toán được thực hiện thông qua chuyển khoản trực tiếp đến tài khoản ngân hàng. Nhà đầu tư cũng có thể nộp tiền trực tiếp tại các quầy giao dịch của công ty quản lý quỹ.
Cách đánh giá mức độ uy tín và an toàn của chứng chỉ quỹ
Tài liệu quản lý chứng chỉ quỹ về điều lệ
Tất cả thông tin về quỹ, bao gồm danh mục đầu tư và các hoạt động của quỹ, phải được công ty quản lý quỹ công khai minh bạch trên các phương tiện truyền thông.
Các thông tin này cần được cập nhật đều đặn và rõ ràng để nhà đầu tư có thể theo dõi tình hình, xác định cách sử dụng nguồn tiền và lợi nhuận thu được. Điều này ảnh hưởng lớn đến quyết định "đi hay ở" của nhà đầu tư.
Kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý quỹ
Không phải tất cả nhà đầu tư đều có đủ kiến thức và kinh nghiệm trong quản lý quỹ. Để tích lũy kinh nghiệm này, các bạn cần tham gia trực tiếp và dành thời gian để học hỏi.
Đối với các quỹ đầu tư tài chính, nhà đầu tư không cần tự lo lắng về việc nghiên cứu và phân tích chỉ số tài chính. Các công ty quản lý quỹ với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, đã hoạt động nhiều năm trong lĩnh vực tài chính và chứng khoán, sẽ hỗ trợ nhà đầu tư thực hiện việc đầu tư một cách hiệu quả nhất.
Nguồn lợi nhuận tốt
Để đánh giá xem chứng chỉ quỹ có tốt hay không, điều quan trọng là xem xét mức độ lợi nhuận mà nó mang lại. Một chứng chỉ quỹ được coi là tốt không nhất thiết phải luôn dẫn đầu về lợi nhuận, nhưng nếu có tỷ lệ thua lỗ cao trong thời gian dài liên tục, đó chắc chắn không phải là một lựa chọn đầu tư có lợi.
Nhà đầu tư cá nhân nên tham khảo các báo cáo tài chính công khai của các quỹ đầu tư để đánh giá mức độ hiệu quả đầu tư của chúng.
Công ty uy tín, trách nhiệm
Trước khi quyết định tham gia vào bất kỳ chứng chỉ quỹ nào, đặc biệt là đối với những nhà đầu tư cá nhân mới, cần dành thời gian nghiên cứu kỹ các thông tin chi tiết về từng công ty quản lý quỹ.
Các công ty quản lý quỹ có trách nhiệm cung cấp đầy đủ thông tin về quỹ đầu tư một cách chính xác, minh bạch và cụ thể nhất. Ngay cả khi quỹ có lịch sử thua lỗ, các con số và báo cáo phải được đưa ra một cách chuẩn xác, và tất cả các giao dịch đều phải có giấy tờ rõ ràng.
Được giám sát bởi Ngân hàng theo quy định Pháp luật
Mọi chứng chỉ quỹ đều được chịu sự giám sát nghiêm ngặt và chặt chẽ từ hệ thống ngân hàng. Khi tham gia đầu tư chứng chỉ quỹ, nhà đầu tư cần xác minh rằng chứng chỉ quỹ mà họ đang quan tâm có được giám sát bởi một ngân hàng. Bỏ qua bước này có thể dẫn đến mất mát quyền lợi bảo vệ khi phát sinh rủi ro hoặc vấn đề trong quá trình đầu tư.
Hồ sơ đăng ký chào bán chứng chỉ Quỹ đầy đủ giấy tờ, điều lệ và có cam kết bảo hành phát hành (tùy trường hợp)
Một chứng chỉ quỹ không thể tồn tại hoặc phát triển bền vững nếu thiếu các giấy tờ, điều lệ và cam kết liên quan. Mọi giao dịch cần được chứng minh bằng giấy tờ và hồ sơ đầy đủ. Nhà đầu tư cần chú ý không tham gia vào các chứng chỉ quỹ thiếu giấy tờ hoặc có giấy tờ không rõ ràng và không minh bạch.
Các yếu tố ảnh hưởng đến việc đầu tư chứng chỉ quỹ
Yếu tố nội sinh
Các yếu tố nội sinh gây ảnh hưởng trực tiếp đến chứng chỉ quỹ bao gồm:
- Xung đột lợi ích giữa các bên tham gia,
- Hoạt động và vận hành của công ty quản lý quỹ,
- Tính thanh khoản của quỹ.
Nguyên nhân chủ yếu thường là việc các công ty quản lý quỹ quản lý nhiều quỹ đầu tư cùng lúc. Xung đột lợi ích giữa các bên là điều bình thường và có thể dẫn đến đối xử có lợi hoặc bất lợi đối với các quỹ đầu tư.
Tiếp theo, các công ty quản lý quỹ thực hiện mua bán cổ phiếu và điều chỉnh danh mục đầu tư, có thể dẫn đến kết quả đầu tư không tốt và ảnh hưởng đến giá của chứng chỉ quỹ, khiến nó có thể tăng hoặc giảm.
Yếu tố ngoại sinh
Các yếu tố bên ngoài ảnh hưởng đến chứng chỉ quỹ bao gồm lãi suất đầu tư, lạm phát, yếu tố pháp luật, biến động kinh tế, và yếu tố chính trị. Những yếu tố này có thể gây ra các tác động tích cực hoặc tiêu cực, làm tăng hoặc giảm giá trị của các chứng chỉ quỹ.
Giải pháp hiệu quả
Cả nhà đầu tư cá nhân và các công ty quản lý quỹ cần chuẩn bị các biện pháp quản lý và phương án đa dạng để đảm bảo rằng hoạt động đầu tư luôn được điều hành trong tình trạng tốt nhất và đem lại kết quả tích cực cho các nhà đầu tư. Nhà đầu tư cần có sự khôn ngoan để đưa ra đánh giá và lựa chọn quỹ đầu tư phù hợp, có lịch sử hoạt động tốt nhằm bảo vệ lợi ích của mình.
Top 5 Chứng chỉ quỹ tốt nhất ở Việt Nam năm 2024
Lựa chọn được chứng chỉ quỹ uy tín là một trong những bước cực kỳ quan trọng. Sau đây là những chứng chỉ quỹ được đánh giá là uy tín nhất 2024, mà các nhà đầu tư nên cân nhắc xem xét và tham gia.
Chứng chỉ quỹ Techcombank
Chứng chỉ quỹ trái phiếu TCMF của Ngân hàng Techcombank. Đây là một trong những lựa chọn phù hợp cho nhà đầu tư có mong muốn đầu tư vào trái phiếu, tiền gửi và tín phiếu. Có lợi nhuận ổn định, thanh khoản linh hoạt và đảm bảo an toàn, tính minh bạch cao.
Chứng chỉ quỹ Vndirect (VNDAF)
Quỹ mở VNDAF, thuộc nhóm cổ phiếu VN30, được quản lý bởi công ty quản lý quỹ IPAAM của Vndirect. Phù hợp cho nhà đầu tư dài hạn với mục tiêu tăng trưởng lớn. Số vốn tối thiểu tham gia là 1.000.000 đồng, với tiềm năng lợi nhuận từ 12-18%/năm.
Chứng chỉ quỹ ETF
Chứng chỉ quỹ ETF mô phỏng tỷ suất sinh lời của nhiều loại tài sản như trái phiếu, cổ phiếu và hàng hóa. Thích hợp cho những nhà đầu tư muốn đầu tư mang tính đa dạng và có tính thanh khoản cao.
Chứng chỉ quỹ SSI
Quỹ đầu tư lợi thế cạnh tranh bền vững SSI, quản lý bởi SSIAM. Đầu tư vào các công ty có lợi thế cạnh tranh tốt và tạo thu nhập ổn định dài hạn. Giá trị đăng ký mua khởi điểm tối thiểu là 2.000.000 đồng.
Chứng chỉ quỹ VFM
Quỹ VFM với mục tiêu tối ưu hóa lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro, đầu tư đa dạng vào nhiều loại tài sản. Công khai và thông minh về giá cả và các báo cáo.
Chứng chỉ quỹ VCBF
Chứng chỉ quỹ VCBF của quỹ mở VCBF, chủ yếu đầu tư vào các trái phiếu và cổ phiếu đã niêm yết tin cậy trên sàn chứng khoán. Công khai và được quản lý bởi Standard Chartered.
Trên đây là khái niệm về chứng chỉ quỹ là gì cũng như các thông tin liên quan đến vấn đề này. Hy vọng với bài viết trên đây có thể giúp bạn đã có thể hiểu biết hơn về hình thức đầu tư này cũng như tìm được cho mình thêm những gợi ý chứng chỉ quỹ đầu tư uy tín và chất lượng.
